علی هادی المعموری؛ محسن ابراهیمی؛ خلیل زینلی نژاد
چکیده
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامههای بهنژادی میباشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، ...
بیشتر
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامههای بهنژادی میباشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، با استفاده 12 صفات مرتبط با کیفیت دانه و آرد مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج تجزیه به مولفههای اصلی نشان داد که پنج مولفه اول دارای ریشه مشخصه بالاتر از یک بودند، که در مجموع 05/89 درصد از تنوع بین صفات را تببین نمودند. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه کلاستر ژنوتیپ های مورد مطالعه را به چهار گروه تقسیم کرد. بر اساس نتایج بهدست آمده ارقام موجود در گروه اول که همگی ایرانی بودند از نظر صفات گلوتن دانه ، گلوتن آرد و پروتئین آرد دارای بالاترین مقادیر بودند . گروه دوم که شامل ژنوتیپ های کشور عراق بود از نظر صفات رطوبت دانه و ایندکس دارای بالاترین مقادیر و از نظر صفات پروتئین آرد، فالینگ نامبر و هکتولیتر دارای کمترین مقدار بودند.
نتیجهگیری: ارقام گندم بهاره مورد مطالعه تنوع ژنتیکی بالایی را از نظر صفات بررسی نشان دادند. به طوریکه با استفاده از نتایج به دست آمده می توان والدین مناسبی بر اساس صفت مورد نظر، برای تلاقی های بین ارقام در برنامه های اصلاحی آینده انتخاب کرد.